« بررسی کهن الگوی آرمان شهر در حدیقه الحقیقه سنایی و مثنوی معنوی مولوی »

پایان نامه
چکیده

رویای زندگی بهتر و سرشار از خوشبختی و شادی، دغدغه ی همیشگی انسان بوده است. او بر اساس فطرت الهی خویش پیوسته به این می اندیشیده که چگونه می توان از رنج ها و سختی های حیات رهایی یافت و زندگی را عرصه ی لذت های حقیقی ساخت و همین نوع اندیشه های بشری است که به طرح نظریه ی مدینه فاضله و آرمان شهر منتج می شود.از دیگر سو، متون اصیل عرفانی به عنوان گنجینه های مهم معنوی و اندیشه های ناب اسلامی، در راهنمایی آدمیان به سمت کمال و قرب الهی، با شیوه ای شیرین و پر از ذوق، نقش بسزایی دارند. تار و پود اندیشه های عرفانی، پیوند خورده و اصلاً متشکل از آیات قرآنی و احادیث نبوی است و هم از این رو می توان ناب ترین و پاک ترین تفکرات بشری را در آن ها جُست. هرچند متون عرفانی از قبیل آثاری چون جمهوریت افلاطون یا مدینه ی فاضله ی فارابی نیست که اختصاصاً در زمینه ی مدینه ی فاضله باشد اما به علت صبغه ی کمال پویی و تقرب جویی خود، نهایتاً تجلیگاه آرمان گرایی و آرمان شهر هستند.از همین رو در این تحقیق به بررسی مفهوم آرمان شهر در دو متن نفیس و ارزشمند عرفان اسلامی، یعنی حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه سنایی غزنوی و مثنوی معنوی مولوی پرداخته شده است. شجره ی طیبه ی عرفان اسلامی، سراسر درس خود سازی و انسان سازی است و بررسی طرح اجتماعی این اندیشه های ناب، ضروری می نماید. در این تحقیق با روش کتابخانه ای و تحلیل اطلاعات مطالعه ای، با توجه به مفهوم کهن الگو (با حد تعریف خود) نیز مفهوم آرمان شهر، به تبیین مفاهیم اجتماعی و حتی فردی که عرفای ما با توجه به آن ها در پی ساخت جامعه ای آرمانی هستند، پرداخته شده است

منابع مشابه

زندگی جاوید در مثنوی های حدیقه الحقیقه و مثنوی معنوی

انسان از لحظه شناخت خود و جهان‘خواسته بداند ازکجا آمده و به کجا می رود اندیشه گذر از این جهان همچون گردش روز شب وتغییر فصول‘ بر دل و جانش سایه سیاهی افکنده که نه راه قرار درآن را داشته ونه راه فرار ازآن را.در نگاه شعرای عارف ‘ زندگی جاوید یعنی تحول و تکامل انسان از خاک تا افلاک. به همین خاطر سنایی غزنوی و بعد از او مولوی عاشقانه به توصیف سرای جاوی پرداخته و قیامت را لقاء الهی وبهشت را زمان وص...

متن کامل

زندگی جاوید در مثنوی های حدیقه الحقیقه و مثنوی معنوی

انسان از لحظه شناخت خود و جهان‘خواسته بداند ازکجا آمده و به کجا می رود اندیشه گذر از این جهان همچون گردش روز شب وتغییر فصول‘ بر دل و جانش سایه سیاهی افکنده که نه راه قرار درآن را داشته ونه راه فرار ازآن را.در نگاه شعرای عارف ‘ زندگی جاوید یعنی تحول و تکامل انسان از خاک تا افلاک. به همین خاطر سنایی غزنوی و بعد از او مولوی عاشقانه به توصیف سرای جاوی پرداخته و قیامت را لقاء الهی وبهشت را زمان وصا...

متن کامل

بررسی کودک و دوران کودکی در حدیقه الحقیقه، مثنوی معنوی و بوستان

هدف از نگارش این مقاله، بررسی «کودک و دوران کودکی» در حدیقه الحقیقه، مثنوی معنوی و بوستان است. در این اشعار، کودک، انسانی ضعیف، ناقص و آسیب پذیر به تصویر کشیده شده است و دوران کودکی، مسیری است که باید از آن گذشت تا به بزرگ‌سالی رسید. در شعر هر یک از این شاعران، کودک و دوران کودکی حالت نمادین یافته است و هر کدام از آنها، برای بیان مفاهیم اخلاقی و عرفانی مورد نظر خود به کودک و دوران کودکی توجه کر...

متن کامل

شرح و بررسی ابیاتی از حدیقه الحقیقه سنایی

آشنایی با متون نظم و نثرکهن زبان فارسی وکشف رمزها و اشارات و اصطلاحات و اندیشه های موجود در زبان و بیان شاعران و نویسندگان کهن، حلقه پیوندگذشته و حال قوم ایرانی است و موجب غنا، تحول، تنوع و پویایی ادب فارسی در مقطع کنونی اسث، در راستای همین اندیشه ابیاتی از حدیقه الحقیقه سنا یی مورد بررسی قرارگرفته است. شاعری که آثارش آینه آغاز و انجام رگه های خاص تفکر فرهنگی و اجتماعی و اخلاقی و به تعبیری مجمع...

متن کامل

جنبه‌های تعلیمی مثنوی حدیقه سنایی

عرفان همواره در رونق و شکوفایی ادبیات تعلیمی نقشی اساسی داشته است. فرهنگ کناره­گیری از دنیا، توجه به ناپایداری و گذرا بودن دنیا و شادی و غم­های آن، دوری از رذائل اخلاقی و پرداختن به فضائل از جمله مسائل مشترک عرفان و ادبیات تعلیمی است. مثنوی حدیقة الحقیقه نخستین منظومة عرفانی است که با هدف تعلیم مباحث عرفانی، دینی و اخلاقی سروده شده است و سنایی اولین شاعری است که از حکایت و تمثیل برای تعلیم مسا...

متن کامل

جنبه‌های تعلیمی مثنوی حدیقه سنایی

عرفان همواره در رونق و شکوفایی ادبیات تعلیمی نقشی اساسی داشته است. فرهنگ کناره­گیری از دنیا، توجه به ناپایداری و گذرا بودن دنیا و شادی و غم­های آن، دوری از رذائل اخلاقی و پرداختن به فضائل از جمله مسائل مشترک عرفان و ادبیات تعلیمی است. مثنوی حدیقة الحقیقه نخستین منظومة عرفانی است که با هدف تعلیم مباحث عرفانی، دینی و اخلاقی سروده شده است و سنایی اولین شاعری است که از حکایت و تمثیل برای تعلیم مسا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023